Grote kans dat je recent een concert hebt beleefd. In december geeft elk zich zelf respecterend koor wel een kerstuitvoering. Dan ziet u voor u een koor inclusief muzikale begeleiding en een dirigent samenwerken. Uw oren genieten twee uur lang van het geheel en van de details. Onderwijl nemen de ogen van alles waar. De zaal, de kerk, de opstelling, de concentratie, het enthousiasme, de ernst tegelijkertijd. En dan valt op hoe verschillend de koorleden eigenlijk zijn. Hoe zij hun eigen partij zo goed mogelijk inbrengen, rekening houdend met hun buurzangers en scherp lettend op de dirigent. Onze blik gaat naar de dirigent. Hij heeft een hele bijzondere en spannende rol in de productie.
Ik neem een concert met Herman Kofflard, dirigent van o.a. Voci Volanti uit Rotterdam als voorbeeld. Iedere zanger heeft zijn talent. Uniek, kenmerkend als geen ander. En heeft zijn eigen grenzen en paradoxaal zijn onbegrensde vermogen. Herman, als dirigent, als leider, als manager van de uitvoering, laat al die bijdragende koorleden samensmelten tot een geheel. Een geheel dat de zaal, het gehoor ontroert. Dat doet hij door de juiste balans te laten ontstaan. Door de koorleden tot een net wat hogere prestatie uit te dagen. Op de generale repetitie is hij op het juiste moment wat liefdevol boos en streng. Het blijkt een wisselwerking te zijn. Een spel of beter een samenspel. Het wederzijds vertrouwen in elkaar lijkt het sleutelwoord.
Juist deze samenwerking maakt voor mij het resultaat zo ontroerend en waardevol. De pracht van het muziekstuk, dat het koor, ensemble en de dirigent ons brengt, zit hem vooral in de manier waarop het geproduceerd wordt.
Bij een concert vinden we dit natuurlijk en normaal. Inderdaad, tot nu toe heb ik eigenlijk niets nieuws gemeld. Maar hoe zit het bij organisaties? Waarom moet het in de organisaties anno 2012 allemaal zo ingewikkeld en onnatuurlijk zijn? Waarom moet er zo nodig gemanaged, gecontroleerd, afgerekend, ‘gedoelstellingd’ en veroordeeld worden? Terwijl het in organisaties toch ook om in wederzijds vertrouwen en samen bouwen gaat. Om in wisselwerking je uniekheid inzetten. Als manager wil je toch vooral iedereen de ruimte gunnen en een plek laten innemen die de balans in de organisatie ten goede komt, waardoor onvermoede hoogtepunten bereikt worden. Zonder targets, maar wel vanuit de wens van een mooie productie.
Mijn wens voor 2013 is dat nou eindelijk eens de draai wordt gemaakt. Mag het ‘tipping point’, dat zich al jaren aan dient, nu komen? Als je toch manager bent doe het dan als een dirigent, bijvoorbeeld als een Herman Kofflard.