Het stelsel van sociale zekerheid gaat op de kop in Nederland. De Partcipatiewet, de WW, de grote overheveling van landelijk gewaarborgde sociale vangnetsystemen naar nog in te vullen gemeentelijke verantwoordelijkheden…het komt er aan. De richting is ook duidelijk: meer eigen kracht van burgers vragen, zorg simpeler organiseren, meer mensen actief laten meedoen in de maatschappij. Dat zijn op zich doelstellingen met kansen. Maar als er tegelijk veel bezuinigd moet worden, hoe gaat dat dan uitpakken?
2013 lijkt een overgangsjaar te worden in deze hervormingen. De transities spelen nu en in alle gemeenten, dus het onderwerp is overal dichtbij. Welke kansen liggen hier voor het naar Rijnlands organiseren toe reformeren? Misschien kunnen mensen opstaan die met authenticiteit, inzicht en kracht met hun gemeente en andere partners meedenken?
Het doet me denken aan wat ik las van de Canadese filosoof Charles Taylor.
Hij is filosoof en politicus, geboren in Quebec in 1931. Hij studeerde geschiedenis (Montreal) en filosofie en economie (Oxford, UK).
De thema’s van zijn werk zijn o.a. authenticiteit, individualisme en de dreigende ontbinding in de samenleving. Hij verzet zich tegen de verheerlijking van de individuele zelfontplooiing – de sociale implicaties van ons handelen zijn minstens zo belangrijk in zijn ogen.
Hierbij een stukje citaat uit een leuk boekje van Ben Kuiken over filosofische vragen voor managers:
“De hedendaagse Canadese filosoof Charles Taulor (1931) heeft laten zien dat authenticiteit al snel verward wordt met het liberale principe van vrije zelfbeschikking. Dat is het idee dat iedereen het recht heeft om zijn eigen leven in te richten zoals hem goeddunkt, ook al betekent het dat je sociale conventies en maatschappelijke verplichtingen aan je laars lapt. (…)
Maar wie het project van authenticiteit werkelijk serieus neemt, aldus Taylor, die neemt ook zijn sociale dimensie serieus. Authenticiteit vraagt van mij niet alleen dat ik mijn eigen leven vormgeef, maar ook dat ik verantwoording afleg voor de keuzes die ik daarin maak. (…) Iets krijgt namelijk pas betekenis in een dialoog, in de samenspraak met anderen. Pas als ik voor mijn keuzes sta – dat wil zeggen: als ik bereid ben om ze te verdedigen tegenover anderen, wat daarvan ook de consequenties mogen zijn – kan ik werkelijk authentiek zijn. Authenticiteit is niet hetzelfde als vrijheid, blijheid en maar doen wat in je opkomt. Authenticiteit is keuzes maken en daarvoor staan, ze verdedigen in dialoog met anderen. Het is een sociale deugd en geen individuele aangelegenheid.
Zo bezien is authenticiteit geen groot, onbereikbaar ideaal dat alleen voor echte helden (Gandi, Mandela, King) is weggelegd. En het vraagt ook niet van ons dat we ons terugtrekken uit de maatschappij en in een hutje op de hei gaan wonen. Integendeel. Het vraagt er juist om midden in de samenleving te staan en onze verantwoordelijkheid te nemen, verantwoordelijkheid voor ons eigen leven en voor de inrichting van de samenleving. Dat betekent dat we ons niet laten meeslepen door de waan de van de dag (…) maar dat we bepalen wat werkelijk belangrijk is en daarvoor staan. Koste wat het kost. Het is een dagelijkse strijd en geen gemakkelijke.”
(uit: Ben Kuiken, Wie is hier nu eigenlijk de baas?, En nog 7 filosofische vragen voor managers, Zaltbommel, 2007, pag 98-100)
Vorig jaar was ik als vrijwilliger van het Platform Gehandicaptenbeleid Eindhoven in gesprek met een manager van de gemeente. In het komende jaar worden werkgevers gevraagd hoe en onder welke voorwaarden ze werk kunnen/willen bieden aan mensen (jong tot ouder) met afstand tot de arbeidsmarkt. En van werknemers wordt gevraagd om niet-op-alle-punten-volmaakte collega’s te accepteren.
De samenleving, dat zijn we zelf. En de samenleving heeft behoefte aan mensen die vanuit bovenstaande authenticiteit bijdragen.
Ik vind de visie van Taylor prachtig.
Een fijne dag toegewenst.