Privatisering en een eed voor bankiers
In juni 2012 is het parlementair onderzoek begonnen door de Eerste Kamer naar de verzelfstandiging van overheidsdiensten sinds het begin van de jaren negentig. We hebben het dan over de energiesector, het UWV (re-integratie), PTT en ProRail/NS.
We hoeven niet op de uitkomsten vooruit te lopen, maar weten inmiddels wel dat het rapport voor alle opleidingen op het gebied van bestuurskunde (not-for-profit) en bedrijfskunde (profit) verplichte studiestof gaat worden. Marktwerking blijkt geen panacee voor al uw organisatieproblemen: meer concurrentie leidt tot goedkoper produceren, minder bureaucratie, meer ruimte voor maatwerk, meer innovatie, klantgerichter werken, etc. etc. Het ligt allemaal iets genuanceerder. Nog sterker, misschien heeft de privatiseringsgolf wel averechts gewerkt.
Het is natuurlijk niet voor niets dat Jan Kees De Jager in april 2012 een beroepseer bepleit voor bankiers, zoals artsen dat ook kennen. Op weg naar een ‘gezonde’ financiële sector. Onhaalbaar, maar de tekst geeft toch wel een ‘Rijnlandse inborst’ aan en een inkijkje in de frustraties van de samenleving. Bankiers en andere medewerkers van financiële ondernemingen (250.000 mensen) moeten verplicht een eed of belofte afleggen. Ze moeten tijdens een officiële ceremonie beloven dat ze hun functie integer en zorgvuldig zullen uitoefenen, de klant centraal zullen stellen (en niet de aandeelhouder) en het vertrouwen in de sector zullen bevorderen.
De Jager wil daarmee naast regelgeving, toezicht en wetten van buitenaf, ook van binnenuit een morele dimensie toevoegen. Er is natuurlijk een belangrijk verschil met artsen: de eed bevestigt daar wat vanzelfsprekend zou moeten zijn, in de financiële sector moet de eed bijdragen tot een cultuuromslag.
Ook interessant… schoonmakers bij banken worden vrijgesteld van deze eed.
Jaap Peters en Mathieu Weggeman