04 aug 2009, Angela Mastwijk in weekkrant De Brug Utrecht
DE MEERN – “Het idee zat al heel lang in mijn hoofd”, vertelt Jan Schmidt. Hij is stratenmaker bij Gemeentewerken en ontwerper van het kunstwerk ‘De wereld op zijn kop’, dat de rotonde op de Oudenrijnseweg siert.
“Een wereldbol, grote stenen als meteorieten eromheen en stervormig straatwerk omdat de aarde ook tussen de sterren zweeft. Mijn inspiratiebron? Ik ben dol op antiek, ik bezoek vaak veilingen en houd van nostalgische voorwerpen”, vertelt Jan Schmidt. “Vroeger op school stond er zon mooie wereldbol in de ene hoek van het klaslokaal, en ik meestal in de andere. Toen vond ik het al een prachtig ding. En nu staat er hier één in de vorm van een kunstwerk.” De titel De wereld op zijn kop kun je volgens Schmidt letterlijk én figuurlijk nemen. “Lees de kranten er maar op na, de wereld staat nu toch op zijn kop?”
Ruim een jaar geleden bedacht hij dat dit een mooie locatie voor het kunstwerk zou zijn, en van wijkopzichter Marcel Brouwer kreeg hij alle medewerking. Schmidt voerde het project ook helemaal eigenhandig uit, samen met zijn voorman Hans Kraaij. “Jan zit altijd vol met ideeën,” zegt Kraaij, “die werken we dan met zn tweeën uit. De zware houten balken waar de poot van gemaakt is, zijn oude dukdalven uit de Oude Gracht. Een collega heeft ze voor ons op maat gezaagd.” Het meeste materiaal had de gemeente liggen en voor de rest kwam er een bijdrage uit het Leefbaarheidsbudget.
Voor de schildering werden twee graffitikunstenaars geregeld en verder was het volgens Kraaij ‘hier en daar wat uitproberen’. “Zon bol metselen bijvoorbeeld, dat hadden we nog nooit gedaan maar een goede stratenmaker kan per definitie ook metselen. De poortjes hebben we expres oud laten lijken en verschillende onderdelen hebben we zelf gegoten van beton. Alles moest tussen onze gewone werkzaamheden door, dus vandaar dat het wat lang geduurd heeft.”
Schmidt krijgt niets dan enthousiaste reacties. “‘Eindelijk iets moois van de gemeente’, zei laatst iemand tegen me. Dan ben ik best trots. Ik zou wel meer van deze projecten willen doen. Voor de rotonde bij de Tol in Vleuten bijvoorbeeld heb ik een kunstwerk met een antieke klok in mijn hoofd. Als we op de Stits bezig zijn, sta ik altijd even in de bakken te gluren om te kijken of er iets in ligt wat ik kan gebruiken. Laatst vond ik een grote metalen trechter. Dan sta ik direct te dromen: daar kan ik een mooie bloembak van maken als ik m aan een fietsstandaard vastlas.” Eigenlijk is Schmidt dus kunstenaar in plaats van stratenmaker? “Ach, je moet het gewoon zien, hè?”